Ga naar de inhoud

Bewegen hoger op de wereldagenda voor mentale gezondheid

Door Yannick Mahieu, Bewegingswetenschapper

De COVID-19 pandemie zal waarschijnlijk een negatieve invloed hebben gehad op onze dagelijkse dosis bewegen en al helemaal op ons mentale welzijn [1, 2]. Anderhalf jaar lang werkten we thuis en waren fitness centra gelimiteerd open. Gelukkig mochten we nog wel een “ommetje” om het huis maken om onze gedachten te verzetten. Juist het maken van een ommetje (gepromoot door de Hersenstichting), een wandeling of een solo sportsessie waren belangrijke hulpmiddelen om ons mentale welzijn op peil te houden en ons brein fit te houden [2, 3].

Dat bewegen al direct een effect heeft op ons brein is bekend: je voelt je alerter en je kunt je beter focussen [4]. Als je regelmatig beweegt kom je ook steviger in je schoenen te staan en wordt je mentale welzijn verbeterd [5]. Dit zijn allemaal effecten die je als beweegprofessional graag snel inzichtelijk maakt voor je doelgroep. Maar hoe meet je het effect van bewegen op je hersenen, zonder dat daarbij allerlei draden en scanners aan te pas komen? Deze vraag stelde Dr. B. Stubbs zich terwijl de COVID-19 pandemie het Verenigd Koninkrijk op slot deed [6].

Samen met hardloopmerk ASICS en biotechnologie bedrijf EMOTIV voert zijn team een onderzoek uit naar de directe effecten van bewegen op ons mentale welzijn [6, 7]. Dit keer geen draden, maar een app die emoties in je gezicht herkent, een korte vragenlijst en natuurlijk bewegen. De combinatie van emotie in je gezicht met de scores op de vragenlijst creëren een profiel van jouw mentale welzijn op dat moment. De emotionele staat en de vragenlijst werden voor en na de lichamelijke inspanning afgenomen. Verwacht werd dat deelnemers direct na het bewegen al effecten ondervinden in hun mentale welzijn. Het hoofdonderzoek is nog in volle gang, maar de eerste resultaten zijn hoopvol. Stubbs en ASICS laten zien dat 20mins aan ‘exercise’ (hardlopen, cardio-oefeningen en/of krachtoefeningen) tot 27% verbetering in de scores op het mentale welzijn profiel gaf. Hoe de app het profiel precies genereert is nog onduidelijk, maar ASICS hint wel op validatie via machine learning [7].

Naast de Hersenstichting in Nederland, besteden bedrijven in de biotechnologie de hardloopbranche dus meer aandacht aan het belang van bewegen voor onze (mentale) gezondheid. Ook de onderzoekswereld wil hersen- en psychische aandoeningen hoger op de agenda zetten, waarbij leefstijlinterventies een belangrijke rol kunnen spelen [8]. In mijn ogen zijn dit zeer interessante ontwikkelingen die de rol van bewegen voor ons mentale welzijn en het brein op de kaart gaan zetten. Beweegprofessionals kunnen alvast hun voordeel doen met de eerste resultaten van dit onderzoek en de app om in kaart te brengen hoe het mentale welzijn van hun cliënten veranderd. Eenmaal in beweging is het gemakkelijker om te blijven bewegen.

De app is gratis te gebruiken, zie hiervoor de bronvermelding [9].

1. Xiong, J., Lipsitz, O., Nasri, F., Lui, L. M., Gill, H., Phan, L., Chen-Li, D., Labobucci, M., Ho, R., Majeed, A., & McIntyre, R. S. (2020). Impact of COVID-19 pandemic on mental health in the general population: A systematic review. Journal of affective disorders.

2. Stockwell, S., Trott, M., Tully, M., Shin, J., Barnett, Y., Butler, L., McDermott, D., Schuch, F., & Smith, L. (2021). Changes in physical activity and sedentary behaviours from before to during the COVID-19 pandemic lockdown: a systematic review. BMJ Open Sport & Exercise Medicine, 7(1), e000960.

3. Violant-Holz, V., Gallego-Jiménez, M. G., González-González, C. S., Muñoz-Violant, S., Rodríguez, M. J., Sansano-Nadal, O., & Guerra-Balic, M. (2020). Psychological health and physical activity levels during the COVID-19 pandemic: a systematic review. International journal of environmental research and public health, 17(24), 9419.

4. Fernandes M. de Sousa, A., Medeiros, A. R., Del Rosso, S., Stults-Kolehmainen, M., & Boullosa, D. A. (2019). The influence of exercise and physical fitness status on attention: a systematic review. International Review of Sport and Exercise Psychology, 12(1), 202-234.

5. Fox, K. R. (1999). The influence of physical activity on mental well-being. Public health nutrition, 2(3a), 411-418.

6. Barraclough, A. (2021, 8 oktober). How ASICS is uplifting the UK’s mental health through running https://www.runnersworld.com/uk/news/a37770619/asics-uplift-retford/

7. ASICS (2021, 13 januari) ASICS RETURNS TO ITS ROOTS TO UPLIFT THE WORLD THROUGH SPORT. https://corp.asics.com/en/press/article/2021-01-13

8. Projectgroep Hoofdzaken (2021, 22 september) Koningin Máxima bij lancering van Manifest Hoofdzaken. https://www.hoofdzaken.net/nieuws-en-blogs/persbericht-30-september-hoofdzaken

9. ASICS (geen datum). Move your mind,uplift the world. https://minduplifter.asics.com/ geraadpleegd op 10-10-2021.